Học không giỏi nên học ngành gì là thắc mắc của rất nhiều bạn trẻ khi đứng trước ngưỡng cửa chọn nghề. Không phải người có thành tích học tập yếu thì con đường sự nghiệp bị hạn chế. Thực tế, nhiều ngành nghề thiên về kỹ năng thực hành mang đến thu nhập ổn định giúp nhiều người vươn lên làm chủ.
Học không giỏi nên học ngành gì?
Những người học giỏi có thiên hướng phát triển về học thuật nhưng không phải lựa chọn duy nhất. Đối với người có thành tích học tập trung bình nên chọn ngành nghề tập trung vào kỹ năng thực hành, phù hợp cho những ai không thích lý thuyết hàn lâm. Dưới đây là một số gợi ý:
Sửa chữa điện tử
Nghề sửa chữa điện tử luôn có nhu cầu cao vì phần lớn các gia đình đều sử dụng các thiết bị điện như TV, tủ lạnh, loa, đài... Những người thợ giỏi dễ dàng kiếm 8 - 15 triệu đồng/tháng, thậm chí cao hơn khi mở cửa hàng riêng.
Sửa chữa điện lạnh
Tủ lạnh, máy giặt, điều hòa là vật dụng thiết yếu trong đời sống hiện đại. Theo khảo sát thị trường dịch vụ, nhu cầu sửa chữa điện lạnh tại các thành phố lớn tăng khoảng 20% mỗi năm. Nghề sửa chữa điện lạnh vừa dễ học, vừa nhanh ra nghề và có mức thu nhập ổn định.
Sửa chữa điện thoại
Theo khảo sát từ Statista vào năm 2024, Việt Nam có hơn 70% dân số sử dụng smartphone. Điều này kéo theo nhu cầu thay linh kiện, sửa chữa màn hình, pin, loa, camera… vô cùng lớn. Chỉ cần từ 6 - 12 tháng học nghề sửa chữa điện thoại, người học đã có thể làm việc tại cửa hàng hoặc mở tiệm riêng.
Sửa chữa máy tính
Máy tính, laptop là công cụ không thể thiếu cho nhu cầu học tập, công việc và giải trí. Một kỹ thuật viên giỏi bên cạnh sửa chữa còn biết cài đặt phần mềm, bảo trì hệ thống. Sau khi học nghề sửa chữa máy tính, thu nhập trung bình của kỹ thuật viên dao động từ 10 – 20 triệu đồng/tháng khi làm việc tại trung tâm hoặc nhận khách hàng cá nhân.
Sửa chữa ô tô
Phân tích từ VAMA, ngành ô tô Việt Nam dự kiến đạt quy mô 4 triệu xe vào năm 2030. Do đó, thợ sửa chữa, bảo dưỡng ô tô lành nghề đang rất khan hiếm. Nghề sửa chữa ô tô yêu cầu tay nghề cao, học phí sẽ cao hơn các ngành khác nhưng mức thu nhập hấp dẫn và ổn định.
Thợ sửa chữa ô tô là nguồn nhân lực cần thiết trong tương lai
Sửa chữa xe máy
Thống kê từ Bộ Giao thông vận tải, Việt Nam có hơn 65 triệu xe máy lưu thông. Đây là thị trường cực kỳ tiềm năng cho nghề sửa chữa xe máy. Thời gian để một người thợ lành nghề từ 3 - 6 tháng. Sau đó, bạn đã có thể làm việc tại các hãng lớn hoặc mở tiệm riêng.
Sửa chữa điện nước
Các sự cố về điện, ống nước trong gia đình xảy ra thường xuyên. Điều này khiến nghề sửa chữa điện nước có nhu cầu quanh năm, không lo thất nghiệp. Nếu chịu khó học hỏi thêm về thiết kế, lắp đặt hệ thống điện nước, bạn có thể tham gia các dự án xây dựng lớn.
Điện dân dụng
Nghề điện dân dụng bao gồm lắp đặt, bảo trì hệ thống điện trong nhà ở, xí nghiệp và chung cư. Học nghề này không phức tạp, thời gian đào tạo từ 6 - 12 tháng đã bắt đầu đi làm. Thu nhập trung bình cho người thợ sẽ từ 9 - 15 triệu đồng/tháng.
Nghề spa
Spa chăm sóc da phát triển mạnh khi nhu cầu làm đẹp ngày càng tăng. Theo báo cáo của Allied Market Research, thị trường spa toàn cầu đạt 133 tỷ USD vào năm 2022 và tăng trưởng đều theo thời gian. Ở Việt Nam, nghề spa cho phép bạn làm việc tại các trung tâm hoặc tự mở cơ sở riêng.
Nghề nối mi
Nối mi là dịch vụ làm đẹp phổ biến, chỉ cần vài tháng đào tạo là có thể hành nghề. Một kỹ thuật viên nối mi có thể thu nhập 8 - 12 triệu đồng/tháng. Những người tự mở studio cá nhân hoặc nhận đào tạo học viên thì định mức cao hơn.
Nghề phun xăm thẩm mỹ
Nghề phun xăm thẩm mỹ có tốc độ phát triển mạnh tại Việt Nam trong 5 năm qua. Các dịch vụ như phun mày, phun môi, điêu khắc chân mày được khách hàng ưa chuộng. Với tay nghề cao, chuyên viên phun xăm có thể kiếm 20 - 40 triệu đồng/tháng. Đặc biệt, học viên chỉ mất 6 - 9 tháng để thành thạo và bắt tay làm nghề.
Dịch vụ phun xăm có tốc độ phát triển nhanh trong thời gian tới
Những vấn đề cần cân nhắc khi chọn nghề cho người học không giỏi
Việc lựa chọn nghề nghiệp cho người không giỏi các môn lý thuyết học thuật cần dựa trên những tiêu chí thực tế và định hướng lâu dài. Cụ thể:
Lựa chọn ngành chú trọng thực hành
Hãy chọn các ngành nghề thiên về đào tạo nghề ngắn hạn, thời gian học tập tập trung 80% - 90% vào thực hành. Ngoài ra, công việc làm việc trực tiếp trên máy móc, thiết bị hoặc mẫu thật là tốt nhất.
Điều này giúp người học nhanh chóng hình thành kỹ năng nghề nghiệp cốt lõi để tự tin khi bước vào môi trường làm việc.
Nghề có nhu cầu nhân lực lớn
Ngành cần lượng nhân lực lớn sẽ mang đến sự ổn định. Hãy ưu tiên các ngành thuộc nhóm dịch vụ không thể bị tự động hóa hoàn toàn hoặc phục vụ các nhu cầu cơ bản, thiết yếu của xã hội.
Theo báo cáo của các trung tâm dịch vụ việc làm, nhóm ngành kỹ thuật viên và dịch vụ Chăm sóc cá nhân luôn nằm trong top 5 ngành nghề có nhu cầu tuyển dụng cao. Đồng thời, thường xuyên thiếu hụt thợ có tay nghề cao. Do đó, việc làm luôn có sẵn,không lo thất nghiệp.
Nghề có tính bền vững
Nghề tiềm năng ngoài lương cao cần có lộ trình phát triển rõ ràng. Từ một thợ học việc, bạn có thể trở thành thợ chính, quản lý cửa hàng, chuyên gia đào tạo hoặc tự mở cơ sở kinh doanh riêng.
Một người thợ trong ngành làm đẹp không chỉ kiếm tiền từ dịch vụ mà còn có thể mở lớp đào tạo. Đồng thời bán dụng cụ/sản phẩm tạo nhiều nguồn thu nhập sẽ không giới hạn thời gian làm việc cá nhân.
Nghề phù hợp với sở thích
Đây là yếu tố quan trọng bởi chỉ khi có đam mê hoặc tố chất bẩm sinh sẽ có động lực để học tập, rèn luyện và không dễ dàng bỏ cuộc. Sở thích sẽ biến thành sự kiên trì, giúp người học vượt qua những khó khăn để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực đã chọn.
Dựa vào sở thích cá nhân sẽ lựa chọn được nghề đúng với nhu cầu xã hội
Học không giỏi nên học ngành gì không còn là nỗi lo nếu định hướng đúng ngay từ đầu. Những nghề thiên về thực hành như sửa chữa kỹ thuật, spa, nối mi hay phun xăm thẩm mỹ đều mở ra cơ hội việc làm rộng lớn và thu nhập tốt. Quan trọng nhất, hãy chọn nghề theo sở thích, kiên trì rèn luyện kỹ năng và không ngừng học hỏi.