Nghỉ học sớm có thành công không là băn khoăn của nhiều phụ huynh, đặc biệt trong bối cảnh xã hội ngày càng đề cao bằng cấp. Trong bối cảnh áp lực học tập cao, không ít học sinh lựa chọn dừng việc học ở cấp THCS để học nghề hoặc đi làm. Tuy nhiên, lựa chọn này vừa mở ra cơ hội vừa tiềm ẩn nhiều rủi ro. 

Những điều được và mất khi nghỉ học sớm

Quyết định dừng việc học truyền thống để đi theo con đường riêng mang lại những lợi thế về thời gian và kinh nghiệm, nhưng cũng đi kèm với nhiều thách thức không thể bỏ qua.

Những điều được khi nghỉ học sớm

Đối với những bạn trẻ không có khả năng theo học các cấp cao hơn THPT hoặc đại học, cao đẳng, quyết định nghỉ học chưa hẳn đã sai. Việc chủ động rời khỏi môi trường học đường mở ra lợi thế về thời gian và sự linh hoạt:

• Có nhiều thời gian thực hành: Đây là ưu điểm lớn nhất. Thay vì dành 4 - 5 năm học lý thuyết trên giảng đường đại học, bạn có thể đầu tư toàn bộ thời gian vào việc học nghề. Lợi thế của học nghề là chú trọng vào thực hành. Kinh nghiệm tích lũy sớm giúp người học trở thành chuyên gia có tay nghề nhanh hơn tốt nghiệp đại học cùng lứa tuổi.

• Bắt đầu sớm với nghề nghiệp: Việc gia nhập thị trường lao động hoặc khởi nghiệp sớm giúp bạn có lợi thế về tuổi đời và thời gian tích lũy vốn. Các doanh nhân thành công như Mark Zuckerberg (Facebook), Bill Gates (Microsoft) đều là minh chứng cho việc bắt đầu sớm mang lại lợi thế cạnh tranh khổng lồ.

• Phát hiện đam mê và khai thác thế mạnh: Môi trường thực tế giúp bạn thử nghiệm và khám phá bản thân trực quan. Từ đó xác định được đúng lĩnh vực đam mê và thế mạnh cốt lõi để tập trung phát triển.

Những rào cản khi nghỉ học sớm

Bên cạnh lợi ích, người nghỉ học sớm phải đối mặt với nhiều thách thức về kiến thức và xã hội:

• Thiếu kiến thức nền tảng về khoa học, kinh tế, xã hội làm hạn chế khả năng tư duy phản biện, logic. Điều này gây khó khăn trong các quyết định kinh doanh hoặc phát triển sự nghiệp lâu dài.

• Ở độ tuổi quá trẻ, nhiều người chưa xác định được hướng phát triển của bản thân trong tương lai. 

• Nhiều vị trí cấp quản lý trong các ngành đòi hỏi chuyên môn cao vẫn yêu cầu bằng đại học. Thiếu bằng cấp là rào cản dẫn đến mất đi 20-30% cơ hội việc làm tốt.

• Áp lực về tài chính khi phải đi làm sớm hơn. Đồng thời đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ người có kinh nghiệm.

• Khi không có mục tiêu nghề nghiệp cụ thể khiến công việc bấp bênh, dễ bị lạc lối và dính phải tệ nạn xã hội. 

Nghỉ học sớm khi không có định hướng dễ mắc phải lỗi lầm

Nghỉ học sớm có thành công không?

Nhìn chung, nghỉ học sớm mang đến nhiều lợi ích nhưng cũng đi cùng nhiều mặt hại. Nghỉ học sớm không đồng nghĩa với việc tương lai không tốt. Nhiều người vẫn thành công khi chỉ tốt nghiệp cấp 2 bởi sự học rất rộng. 
Thay vì học trên ghế nhà trường, lựa chọn học từ thực tiễn, học nghề và cuộc sống vẫn giúp bản thân phát triển. Đối với những trường hợp nghỉ học và không có định hướng rõ ràng, lâu dần sẽ trở thành lỗi thời không bao giờ có được thành tựu. 
Thành công không phụ thuộc vào việc bạn có bằng cấp mà dựa vào giá trị tạo ra và tính chuyên nghiệp trong công việc. Thực tế, những người nghỉ học sớm đạt được thành công thường:

• Tự học hoặc phát triển một kỹ năng chuyên môn đặc biệt.

• Có khả năng học hỏi và tự học. 

• Giữ vững tinh thần khởi nghiệp, dám chấp nhận rủi ro.

Theo khảo sát về thu nhập của thợ lành nghề trong lĩnh vực dịch vụ nghề phun xăm thẩm mỹ, sửa chữa ô tô, sửa điện lạnh… Người có từ 3 - 5 năm kinh nghiệm và tự mở cơ sở kinh doanh có thu nhập trung bình cao hơn 25% - 50% so với sinh viên mới ra trường từ các ngành học đại học thông thường. Điều này chứng tỏ, tay nghề chính là "tấm bằng" giá trị.

Thợ lành nghề từ 3 - 5 năm kinh nghiệm có thu nhập trung bình cao hơn sinh viên mới ra trường

Hướng đi nào ổn định cho người nghỉ học sớm?

Để biến quyết định nghỉ học sớm thành lợi thế, bạn cần một chiến lược rõ ràng, tập trung phát triển năng lực cốt lõi:

Đánh giá thế mạnh ở bản thân

Trước khi chọn nghề, hãy dành thời gian để hiểu rõ bản thân. Đối với người khéo tay phù hợp với nghề liên quan đến thẩm mỹ, tỉ mỉ. Người thích giao tiếp nên chọn nghề gắn liền với bán hàng, dịch vụ. Nếu không biết bản thân thích gì nên trao đổi với chuyên gia hướng nghiệp để xác định tố chất để khai thác tối đa.

Định hướng nghề nghiệp theo sở thích 

Đam mê là động lực giúp bạn vượt qua rào cản khi không có bằng cấp hỗ trợ. Hãy chọn ngành thực sự yêu thích và sẵn sàng dành nhiều thời gian để hoàn thiện nó.
Nếu bạn đam mê làm đẹp và tính cách tỉ mỉ, hãy chọn học nghề phun xăm thẩm mỹ hoặc nghề Spa. Chi phí đầu tư cho khóa học hợp lý, thời gian học kéo dài khoảng 3 tháng. Mức thu nhập sau khi có kinh nghiệm đạt 20 - 40 triệu đồng/tháng.

Phát triển kỹ năng mềm

Kiến thức chuyên môn là điều kiện cần, kỹ năng mềm mới giúp thăng tiến. Vì thế, hãy tập trung rèn luyện:

• Kỹ năng giao tiếp và đàm phán trong kinh doanh, bán hàng và phục vụ khách hàng.

• Tư duy tài chính cá nhân để quản lý thu nhập và vốn khởi nghiệp.

• Khả năng tự học và thích ứng công nghệ và xu hướng mới trong nghề. 

Học nghề chú trọng thực hành

Ưu tiên các chương trình đào tạo nghề chất lượng cao, nơi cung cấp ít nhất 80% thời gian là thực hành và giới thiệu việc làm hoặc hỗ trợ khởi nghiệp. Từ đó sẽ rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và thực tế, có bằng nghề mà thị trường công nhận.

Tại Trường Dạy Nghề Bách Khoa Hà Nội luôn giảng dạy lý thuyết đi đôi với thực hành 

Nghỉ học sớm có thành công không liên quan đến định hướng và nỗ lực. Con đường này đòi hỏi kỷ luật, đam mê và sự kiên trì. Hãy tận dụng lợi thế về thời gian để học nghề, trau dồi kỹ năng thực tế và xây dựng sự nghiệp dựa trên giá trị chuyên môn. Có như thế, bạn mới có thể đạt được thành công bền vững, thậm chí đột phá về tài chính.